| توسعه گلوگاه و نسبت آن با دریا و کوهستان |
| کد مقاله : 1006-COCDG1418 (R1) |
| نویسندگان: |
|
عبرت محمدیان *1، محمد حسین رامشت2 1دانشگاه خوارزمی 2دانشکده علوم جغرافیایی دانشگاه اصفهان |
| چکیده مقاله: |
| گلوگاه با ارتفاعی نزدیک به 30 متر در ساحل دریای کاسپین، سکونتگاهی است که 58 متر از تراز فعلی آب دریای کاسپین بالاتر است و هویت مکانی خود را از قاعده خط دیرینه ساحلی کاسپین گرفته است. این موضوع از مزیت‌های منطقه‌ای آن محسوب می‌شود. در جبهه جنوبی به کوهستانی با پوششی جنگلی، به زمین‌لغزه‌ای دیرینه محدود می‌شود که حوضه پیرکُرَندرود، زهکش سطحی معادل 28 کیلومترمربع، را بعهده دارد. این وضعیت از یک سو منظر بصری با ارزشی را به وجود آورده است و از سوی دیگر خطر بالقوه‌ای برای گلوگاه به شمار می‌آید. به سخن دیگر گلوگاه را می‌توان مکانی هویت‌آفرین برای سکونت تلقی کرد که بین دو تهدید بالقوه محیطی (زمین‌لغزه و سیل) در جنوب و محدوده نوسان سطح آب در شمال محصور دانست. از اینرو توسعه این منطقه بدون منظور داشتن این دو محدودیت محیطی می‌تواند پایداری و موجودیت این سکونتگاه را در آینده با خطری جدی روبرو سازد. مطالعات منطقه‌ای در این ناحیه نشان داد که: * سه خط ارتفاعی اِضطرار، احتیاط و اطمینان در شمال گلوگاه چارچوب برنامه‌ریزان فضای این ناحیه را نسبت به دریا شکل می‌دهد. * دو پدیده بالقوه زمین‌لغزه و سیل از جمله عوامل تعیین‌کننده راهبردهای توسعه گلوگاه در بخش جنوبی است. * معماری منظر کرانه پیرکُرَند می‌تواند ضمن ایجاد جذاب‌ترین چشم‌انداز شهری، ایمنی گلوگاه را در برابر بارش‌های رگباری با شدت و مدت آستانه‌ای تضمین نماید. * احیا، صیانت و نگهداری از جنگل‌های حوضه آبریز رودخانه پیرکُرَند، حق مدنیت گلوگاه در دستگاه حقوق اکولوژیک منطقه و ثبت آن در مراجع حقوقی به رسمیت شناختن هویت و حیات این شهر است. * بجای اندیشه، پیرامون توسعه شهری گلوگاه باید به فکر ایجاد یک اورب مگالاپولیس ساحلی –جنگلی در منطقه بود و گلوگاه را در نَه یک نقطه بلکه در یک بستر و شبکه‌ای از شهرها و روستاهای منطقه دید و نقشی-آفرینی منطقه‌ای برای آن تصور نمود. |
| کلیدواژه ها: |
| اورب مگالاپلیس ساحلی –جنگلی، حقوق اکولوژیک، زمین لغزه، گلوگاه، فضا، معماری منظر، هویت مکانی. |
| وضعیت : مقاله برای ارائه شفاهی پذیرفته شده است |
