چشم انداز تغییرات بارش شهرستان گلوگاه
کد مقاله : 1060-COCDG1418
نویسندگان:
علی اکبر شمسی پور *1، حدیث صادقی2، حسین محمدی1، مصطفی کریمی احمدآباد3
1استاد دانشکده جغرافیا
2دانشجوی دکترای اقلیم‌شناسی کشاورزی
3دانشکده جغرافیا
چکیده مقاله:
تغییر اقلیم با تأثیر متغیر بارش به‌عنوان یکی از مهمترین عناصر چرخه هیدرولوژیکی می‌تواند باعث بروز رخدادهایی مانند طوفان و خشکسالی شود. از این‌رو شبیه‌سازی متغیر بارش می‌تواند در برنامه‌ریزی مربوط به مدیریت منابع آب بسیار بااهمیت باشد. در پژوهش حاضر برای پایش و شبیه‌سازی بارش شهرستان گلوگاه ابتدا داده‌های روزانه ایستگاه باران‌سنجی تیرتاش برای دوره زمانی 1976-2005 به عنوان دوره پایه از سازمان تماب و داده‌های روزانه مدل CanECM2 تحت سه سناریوی RCP2.6، RCP4.5 و RCP8.5 از سایت اقلیم‌شناسی کانادا دریافت شد. در این پژوهش برای شبیه‌سازی بارش در طول دوره آینده 2011-2040 از مدل آماری SDSM که از جمله پرکاربردترین مدل‌ها جهت ریزمقیاس‌نمایی متغیرهای اقلیمی است، استفاده شد. پس از کنترل کیفی داده‌ها و انتخاب متغیرهای پیش‌بینی کننده مناسب، برای اطمینان از کارایی مدل دوره 15 ساله 1976-1990 برای واسنجی مدل و دوره 15 ساله 1991-2005 برای صحت‌سنجی مدل انتخاب شد که نتایج آزمون ویلکاکسون نشان داد که هیچ اختلاف معنی‌داری میان میانگین داده-های مشاهدآینده و شبیه‌سازی شده بارش در مقیاس‌های زمانی ماهانه، فصلی و سالانه وجود ندارد. پس از اطمینان از کارایی مدل در بازتولید داده‌های بارش در مرحله صحت‌سنجی، مقادیر بارش برای دوره آینده 2011-2040 شبیه‌سازی شد که نتایج حاصل از آن نشان داد که مجموع بارش سالانه در سطح ناحیه مورد مطالعه به طور متوسط در طول دوره 2011-2040 افزایش می‌یابد. بررسی نتایج تغییرات بارش فصلی نسبت به دوره پایه، بیشترین میزان افزایش بارش را به میزان 11 تا 12 میلیمتر نسبت به دوره پایه برای فصل پاییز و کمترین تغییرات بارش فصلی را به میزان 5 تا 6 میلیمتر نسبت به دوره پایه در فصل زمستان نشان داد. همچنین نتایج شاخص استاندارد بارش نشاندهنده فراوانی بالای دوره‌های نرمال در طول دوره پایه(1976-2005) و دوره آینده 2011-2040 بود.
کلیدواژه ها:
بارش، تغییراقلیم، مدل، SDSM.
وضعیت : مقاله برای ارائه شفاهی پذیرفته شده است